niedziela, 6 kwietnia 2014


Dom oficerski Funduszu Kwaterunku Wojskowego

Arch. Karol Heczko

Wykonawca: Arch. Singer (Kraków)

1928 – 1929

Ul. ks. Idziego Radziszewskiego 2




Pod koniec lat 20. Pojawiła się potrzeba podążania za nowoczesnymi prądami w architekturze reprezentowanymi przez styl międzynarodowy, również w środowisku wojskowym, kojarzonym raczej z konserwatywnym podejściem do architektury. Powołany 1925 roku Fundusz Kwaterunku Wojskowego w celu budowy mieszkań dla kadry oficerskiej zaczął w następnych latach coraz odważniej sięgać po funkcjonalistyczną formę wznoszonych domów odchodząc od dotychczasowej stylistyki podporządkowanej tzw. stylowi narodowemu. Nowa architektura miała być tania w budowie za sprawą typizacji mieszkań, a przy tym funkcjonalna, co w gruncie rzeczy spełniało postulaty modernistycznej awangardy. Mieszkania miały być wygodne, wyposażone w wodę, kanalizację, gaz i energię elektryczną, z łazienkami i kuchniami, dobrze nasłonecznione, z dostępem do wspólnych pralni i suszarni.
-----------------------------------------------------------------

fot. autor NN
lata 30.
ze strony facebook.com/CivitatisLublinensis
-----------------------------------------------------------------
Budynki FKW były murowane, wyposażone w stropy Kleina albo żelbetowe. Schody wykańczano mozaikami. Podłogi miękkie kładziono z desek szpuntowanych. W łazienkach i ubikacjach stosowano posadzki mozaikowe lub terakotowe. Dachy były kryte dachówką, eternitem, blachą cynkową lub materiałami bitumicznymi. Niektóre dachy wznoszono w konstrukcji żelbetowej.
-----------------------------------------------------------------
rys. elewacji północnej z czasopisma Architektura i Budownictwo nr 2-3 1929, str. 59 
-----------------------------------------------------------------
Dom przy ulicy Radziszewskiego 2 w Lublinie zrywał z przeskalowanym dworkiem polskim sąsiedniej, nieistniejącej już (zachował się jeden budynek przy ulicy Uniwersyteckiej) zabudowy osiedla oficerskiego. Cechuje się typowością rozwiązań i powtarzalnością. Elewacje skomponowane zostały z rytmicznego rozłożenia drzwi, okien i balkonów. Zyskały charakterystyczny biały kolor. Cokół obłożono cegłą klinkierową. Trójkątne balkony od strony skrzyżowania ulic Radziszewskiego i Uniwersyteckiej uzupełniają ścięty narożnik budynku.
-----------------------------------------------------------------
rys. fragmentu rzutu I piętra z czasopisma 
Architektura i Budownictwo nr 2-3 1929, str. 59
----------------------------------------------------------------
Mieszkania w domu przy ulicy Radziszewskiego 2 były przeznaczone dla oficerów wyższego stopnia. Zaprojektowano 128 izb dla 32 rodzin oficerskich:


4 dwupokojowe po 52,79m2

4 czteropokojowe po 90,41 m2

22 trzypokojowe po 86,40 m2

1 pięciopokojowe o 115,41 m2

1 jednopokojowe o 32,54 m2 
-----------------------------------------------------------------

Fot. z albumu "Roboty publiczne prowadzone przez Zarząd Miasta Lublin, a finansowane przez Fundusz Pracy 1937-1938" 
Autor NN
ze strony: teatrnn.pl
-----------------------------------------------------------------
Niestety z biegiem lat budynek utracił wiele detalu ze swojego pierwotnego wyglądu. Zniknęły: okładzina klinkierowa cokołu oraz wejścia do klatek schodowych. subtelne gzymsy rozgraniczające cokół, oddzielające trzecią i czwartą kondygnację, zdobiące strefę wejściową. Zatarto również pionowe ryflowanie wzdłuż okien klatki schodowej. Na zdjęciu można zauważyć, jak wysoko w porównaniu do stanu obecnego znajdują się okna mieszkań I kondygnacji. Chroniło to mieszkańców przed ciekawskimi spojrzeniami idących ulicą.
-----------------------------------------------------------------
2012r.

Widok od strony podwórka
2010r.

Widok od strony ul. Uniwersyteckiej
2010r.

Przy każdej klatce schodowej zamontowano element do umieszczania flagi.
2010r.
-----------------------------------------------------------------

bibliografia:
1. Przesmycka Elżbieta [red.], "Architektura Modernizmu", Lublin 2008
2. "Działalność budowlana Funduszu Kwaterunku Wojskowego", Architektura i Budownictwo nr 2-3 1929




tekst i zdjęcia
Marcin Semeniuk
 
Toggle Footer